Interview in de R’damse Nieuwe-serie
Eten, drinken, avontuur en kunst op Zuid in de Maassilo: geen enkel smoesje om in Noord te bivakkeren. Ashley en Elke van RAAF pompen cultuur over de Maas. Privé en zakelijk zijn er ruimtes te huur, in de weekenden kun je er hangen; het gaat lekker met RAAF.
Van 100 naar 1000 vierkante meter. Met de verhuizing van de Hillelaan naar de Maassilo werd RAAF in één klap tien keer zo groot. Voor oprichters Elke Donders en Ashley Nijland was het even wennen, maar een klein jaar na de heropening voor het publiek draait hun bedrijf en creatieve ontmoetingsplek als een malle.
Als we op dinsdagmiddag bij de Maassilo aankomen, zijn de deuren van RAAF dicht. Het publiek kan er in het weekend terecht voor koffie; doordeweeks wordt de ruimte verhuurd. Als Ashley en Elke vanuit hun kantoor naar beneden komen, blijken er nog verse broodjes in de zaak te liggen. Ashley: “De ruimte was een paar dagen afgehuurd, volgens mij zijn ze net vertrokken.”
Jullie wonen allebei in de Afrikaanderwijk. Is RAAF ontstaan uit een persoonlijke behoefte aan iets dat ontbrak jullie wijk?
Elke: “Ik woonde nog niet op Zuid toen we RAAF begonnen. Wel had Ashley een kunstplatform in de Afrikaanderwijk, waar ik de eerste exposant was. Daar is onze samenwerking begonnen.”
Ashley: “Je zou het wel persoonlijke behoefte kunnen noemen. We ergerden ons aan de manier waarop er over Zuid gedacht werd. Van mensen uit Noord hoorden we vaak: ‘daar ga je toch niet wonen, dat is levensgevaarlijk!’ Die mensen wilden we graag een spiegel voorhouden, laten zien dat hun vooroordelen niet kloppen.” Elke: “We hadden ook behoefte aan een ontmoetingsplek voor kunstenaars en mensen uit de buurt. Daar hebben we horeca bijgehaald, omdat we niet afhankelijk wilden zijn van subsidie. In die tijd waren er veel bezuinigingen in de cultuursector, dus subsidie als basis leek ons geen slim idee. Maar het was ook trots: we wilden RAAF opzetten op onze eigen manier, zonder invloed van anderen.”
Vanwaar de verhuizing van de Hillelaan naar de Maassilo?
Ashley: “Toen we RAAF in 2012 openden, wilden we niet per se de nieuwe, hippe zaak in de buurt zijn, maar juist laagdrempelig blijven. We merkten dat dat heel goed werkte: mensen wilden uit eigen beweging meedoen, er meldden zich opeens vrijwilligers aan. Op een gegeven moment kregen we steeds vaker verhuurverzoeken.” Elke: “Daarmee ontdekten we dus een hele nieuwe bedrijfstak, maar de ruimte aan de Hillelaan was eigenlijk te klein. Officieel mochten er maar 50 mensen in! Toen we hoorden dat de Creative Factory en de Maassilo invulling zochten voor de zalen op begane grond en zevende verdieping, waren we meteen geïnteresseerd om dit te ontwikkelen.”
“Juist vanaf déze plek kunnen we iets voor de stad betekenen”
De Maassilo vind ik niet bepaald laagdrempelig. Van buitenaf lijkt het toch al snel een gesloten bastion?
Ashley: “Dat klopt, daarom hebben we onze andere stichting direct hierheen gehaald. Met Dit is Zuid organiseren we rondleidingen door de buurt. Het eerste dat we vanuit de nieuwe locatie organiseerden, was een Maassilo-tour. Zo wilden we het pand openbreken voor het publiek.”
Elke: “Dat de Dit is Zuid-balie hier midden in de ruimte staat, is ideaal. Zo is RAAF een goed startpunt om de rest van de buurt te verkennen.” Ashley: “Komende tijd gaan we het buitengebied rondom de Maassilo aanpakken. We willen de Elevatoren ontwikkelen, en het moet allemaal groener en schoner. Zo worden we nog meer onderdeel van de buurt.”
Elke: “Nadat we op de Hillelaan bewezen hadden dat we een succesvol bedrijf kunnen runnen, zeiden mensen vaak: ‘waarom verhuizen jullie niet naar Noord? Daar zullen jullie sowieso slagen!’ Maar we wílden juist op Zuid blijven knokken. We wisten dat de verhuizing een enorme uitdaging zou zijn, maar juist vanaf deze plek kunnen we iets voor de stad betekenen.”
Voordat jullie de deuren in de Maassilo openden zijn jullie een jaar dicht geweest. Waar hebben jullie dat jaar aan besteed?
Ashley: “We gingen alleen dicht voor het publiek. Achter de schermen zijn we direct verhuisd en hebben we ons eerst een jaar op de verhuur gericht. Die focus hadden we echt nodig, want we hadden niet veel ervaring met het runnen van een verhuurtoko van dit formaat. Toen we het onder de knie kregen, is de balans hersteld. Nu is weer meer ruimte voor kunst en cultuur in RAAF, en kunnen we vaker samenwerkingen met artiesten en kunstenaars aangaan.”
Nu is RAAF er als verhuurruimte, ontmoetingsplek en culturele kweekvijver. Vinden jullie alle werkzaamheden even leuk?
Elke werpt Ashley een lacherige blik toe: “Nou, niet per se even leuk. Toen we ontdekten dat er veel animo voor verhuur was, hebben we dat met veel plezier opgepakt. Maar het is natuurlijk niet de reden dat we ooit RAAF zijn gestart. Inmiddels hebben we twee eventmanagers aan wie we de zakelijke verhuur gaan overdragen. Daardoor kunnen wij ons weer richten op de kunst- en cultuurprojecten waar onze passie ligt.”
Ashley: “We hebben Dit is Zuid helemaal overgedragen aan een nieuw team. Dat was moeilijk, maar je kan niet álles zelf doen. Nu werken we als partners samen met de stichting.”
Wat frustreert jullie het meest in jullie werk?
Elke: “Mensen die heel erg op contracten en regeltjes zitten. Als ondernemer wil je vaak gewoon rammen.” Ashley: “Soms moet je een vergunning regelen en is het een heel gedoe. Maar als je eenmaal de juiste contactpersoon te pakken krijgt, gaat het opeens heel snel. Nu pas leren we: zo gaat het soms nou eenmaal.”
Elke: “Mensen vragen wel eens of Ashley en ik niet gek van elkaar worden. We werken elke dag samen en wonen in hetzelfde gebouw. Maar wij zijn juist zo goed op elkaar ingespeeld, dat we zelfs zonder woorden met elkaar kunnen communiceren. We hebben allebei onze eigen taken, maar RAAF dragen we echt samen.”
“Ik hoop vooral dat we over vijf jaar iets doen dat we nu niet eens hadden kunnen bedenken”
Waar zijn jullie over 5 jaar?
Ashley: “Moeilijk! Ik denk dat dit over vijf jaar een hele bruisende plek in de stad is.” Elke: “We kunnen nu van alles opnoemen, maar zoveel daarvan is al binnen een jaar waar te maken. Ik ben meer van kortetermijnplannen: als we iets bedenken, willen we er meteen mee aan de slag. Ik hoop vooral dat we over vijf jaar iets doen dat we nu niet eens hadden kunnen bedenken.”